Skutki błędów medycznych mogą być poważne i długofalowe. W polskim prawie istnieje możliwość dochodzenia roszczeń przez osoby poszkodowane wskutek niewłaściwego postępowania personelu medycznego. W zależności od charakteru szkody, pacjent może ubiegać się o odszkodowanie za błąd medyczny, zadośćuczynienie lub oba te świadczenia jednocześnie. Jakie są między nimi różnice?
Czym jest odszkodowanie za błąd medyczny?
Odszkodowanie za błąd medyczny to świadczenie pieniężne, którego celem jest rekompensata za poniesioną szkodę majątkową. Oznacza to, że osoba poszkodowana może domagać się zwrotu kosztów leczenia, rehabilitacji, leków, opieki osób trzecich, a także utraconych dochodów, jeśli wskutek błędu nie była zdolna do pracy. W niektórych przypadkach możliwe jest również żądanie pokrycia kosztów przystosowania mieszkania lub samochodu do nowej sytuacji życiowej.
Odszkodowanie jest zatem ściśle związane z konkretnymi wydatkami lub utraconymi korzyściami, które można udokumentować. Co istotne, wysokość tego świadczenia musi pozostawać w bezpośrednim związku przyczynowo-skutkowym z błędem medycznym, jaki został popełniony. Dla pozytywnego rozpatrzenia sprawy niezbędne jest więc wykazanie szkody, winy oraz związku między nimi.
Czym różni się zadośćuczynienie za błąd medyczny od odszkodowania?
W przeciwieństwie do odszkodowania, zadośćuczynienie za błąd medyczny ma na celu zrekompensowanie szkody niemajątkowej, a więc krzywdy o charakterze psychicznym i fizycznym. Dotyczy to cierpienia związanego z bólem, stresem, poczuciem utraty sprawności czy naruszeniem godności pacjenta. Często wiąże się to z trwałym uszczerbkiem na zdrowiu lub długim okresem rekonwalescencji, który znacząco wpływa na jakość życia.
Zadośćuczynienie ma charakter jednorazowy i jego wysokość zależy od wielu czynników – m.in. od rozmiaru doznanej krzywdy, wieku poszkodowanego, jego sytuacji życiowej i społecznej. Choć nie da się dokładnie przeliczyć cierpienia na pieniądze, sądy orzekające w tego typu sprawach opierają się na orzecznictwie i opiniach biegłych, aby ustalić sprawiedliwą rekompensatę. Warto pamiętać, że zadośćuczynienie nie wymaga udokumentowania wydatków, ale konieczne jest wykazanie, że do krzywdy doszło w wyniku błędu w sztuce lekarskiej oraz że miała ona istotny wpływ na psychikę lub życie codzienne poszkodowanego.
Jaka może być wysokość odszkodowania i zadośćuczynienia za błąd medyczny?
Wysokość roszczeń za błąd medyczny zależy od wielu zmiennych, zarówno w przypadku odszkodowania, jak i zadośćuczynienia. W przypadku szkody majątkowej wysokość odszkodowania ustala się na podstawie przedstawionych rachunków, zaświadczeń lekarskich czy dokumentacji zatrudnienia. Im większe wydatki lub dłuższy czas niezdolności do pracy, tym wyższa możliwa kwota odszkodowania.
Jeśli chodzi o zadośćuczynienie, sądy biorą pod uwagę m.in. długotrwałość cierpienia, konsekwencje zdrowotne, ograniczenia w codziennym funkcjonowaniu, a także wpływ zdarzenia na życie rodzinne i społeczne poszkodowanego. W Polsce zadośćuczynienia wahają się od kilku tysięcy do nawet kilkuset tysięcy złotych, przy czym w najpoważniejszych przypadkach (np. trwała niepełnosprawność) możliwe są zasądzenia z górnego zakresu tej skali.
Warto zaznaczyć, że obowiązuje przedawnienie błędu medycznego, co oznacza, że roszczenia nie mogą być dochodzone bezterminowo. Zgodnie z przepisami, termin ten wynosi zazwyczaj trzy lata od momentu, w którym pacjent dowiedział się o szkodzie i osobie za nią odpowiedzialnej. W przypadku dzieci okres ten jest dłuższy i może wynosić do ukończenia przez nie 20. roku życia.
Osoby poszkodowane mają prawo dochodzić obu świadczeń jednocześnie, o ile tylko wykażą związek między błędem a poniesioną szkodą. Jeśli masz poczucie, że zostałeś potraktowany niewłaściwie przez personel medyczny i poniosłeś tego konsekwencje, nie zostawiaj sprawy bez reakcji. Dochodzenie swoich praw może wydawać się trudne, ale z odpowiednim wsparciem możesz wpłynąć na swoją sytuację i odzyskać należne środki.